Patty Kemper
Klassiek ballet: Alle hoe, wat en waar!
Bijgewerkt op: 21 dec. 2022
Hoe is klassiek ballet ontstaan?
Muziek is cultureel. Met iedere generatie verandert onze maatschappij. En daarmee wat we leuk vinden om te doen. Zo ook met Dans. In de 15e eeuw tijdens de Italiaanse Renaissance periode is Klassiek ballet ontstaan. Om in Frankrijk groot te worden. Toen een Italiaanse edelvrouw trouwde met Henry de tweede uit Frankrijk. Om maar een feitje mee te geven ;)
Ballet was voor de rijken en dus niet voor het plebs, de gewone mensen. De rijke bovenlaag van de maatschappij zette ballet in voor speciale events. Snel won deze dansstijl aan populariteit. Echter nog niet gelijk als een art form. Bij klassiek ballet volgen we de regels en tradities van de ballet meesters. Dit in tegenstelling tot Moderne dans. Moderne dans geeft vrije expressie door emoties te vertalen in dans. In de begin jaren van het ballet waren het vooral mannelijke dansers die hoog aangeschreven stonden. Hier kwam verandering in 1681. Het jaar dat de eerste vrouwelijke balletdanser Mlle La Fontaine verscheen. Langzaam begonnen de vrouwen naar de status van de mannelijke dansers toe te groeien.
Wat is klassiek Ballet?
Klassiek ballet is een fysiek intensieve formele stijl van dansen dat balans, kracht, flexibiliteit en technische vaardigheid vereist. Desondanks is ballet opvallend elegant en klassiek. Ballet komt van "Ballare", het Italiaanse woord voor ballet. Het volgt specifieke regels voor wat betreft de arm, voeten en lichaamsbewegingen. De choreografie is gebaseerd op een combinatie van een serie van deze geformuleerde bewegingen. Onderdeel van de standaard basis dans bewegingen zijn pliés, pirouettes en arabesques.
De kenmerken van een Klassiek Ballet dansles
Klassiek ballet heeft een aantal klassieke basis bewegingen die de meeste mensen wel zullen herkennen. Bij Ballet gaat het om de positie van de benen en niet zozeer de voeten. Ballet dansers draaien vanuit de heupen met de voeten in een rechte positie. Zetten de hielen tegen elkaar en richten de tenen van het lichaam af. Het lichaamsgewicht is gelijk verdeeld over de beide voeten. Het is best wel een uitdagende pose. De benen moeten namelijk zijwaarts gedraaid worden en dat is een onnatuurlijke houding. Vanuit deze stand kan er vrijer bewogen worden. Tijdens de dansles is hier aandacht voor.
Het leren staan en doen van dansbewegingen op de toppen van de tenen is hierbij ook kenmerkend. Het zijn moeilijke bewegingen die er tegelijkertijd vloeiend en gracieus uit moeten zien. Dit geheel van bewegingen vertelt een verhaal.
Russisch en Engels Ballet
Ballet wordt ook gekenmerkt door vele technische stijlen. Denk daarbij aan Russisch en Engels Ballet. Russisch ballet is eigenlijk een mix tussen de Italiaanse en Franse methode. Het staat voor expressie, emotie gecombineerd met muzikaliteit en een zuivere toepassing van techniek. Kracht, uithoudingsvermogen en flexibiteit in de armen en benen zijn in gelijke mate belangrijk.
Het Engels ballet staat ook voor de expressie van emotie, maar nu vooral in combinatie met vernuft. Deze techniek is het stuk minder sneller te leren. Een perfecte basis is vereist, zodat de moeilijkere technieken makkelijker zijn uit te voeren. Het ballet heeft vele choreografieen en oefeningen die we hieronder kort zullen behandelen.
Klassiek Ballet oefeningen en termen uitgelegd
Plies
Is het Franse woord voor buigen. Het gaat om het buigen van de knieen. Met de enkels en heupen technisch correct gebogen. Er zijn twee soorten; de grand plié en demi plié. Bij de grand plié buig je diep door, totdat de heupen parallel staan met de vloer. Bij de demi plié buig je half door. Waarbij de hielen van de grond komen. Iedere sprong begint en eindigt met een plié. Dit gebruiken wij bij de overgang naar andere bewegingen. Het is daarom één van de belangrijkste dansmoves in het ballet.
Tendu
Dit is het Franse woord voor gestrekt. Het gaat om het uitstrekken van je been en voet van de ene naar de andere positie, terwijl het been op de grond blijft. Binnen de klassieke ballet wordt de tendu vooral gebruikt als voorbereiding op meer complexere bewegingen zoals een pirouette of sprong.
Dégagé
Is het Franse woord voor ontkoppelen. Het gaat om de beweging, waarbij de balletdanser met zijn gestrekte been en gestrekte puntige voorkant van de voet, de vloer verlaat. Het is een beweging en niet zo zeer een positie.
Frappé
Is het Franse woord voor slag. De Frappé is een beweging die bijna altijd aan de barre brug wordt gedaan als een oefening. Hiermee kunnen de bewegingen van de voeten en benen verbeteren. De balletdanser plaats het buitenbeen gebogen en in gestrekte positie van de vloer af met de hiel iets boven het enkelbot van het staande been. De danser strekt dan het been geheel uit en wijst met de voet naar vloer en naar buiten. Hierdoor doe je als het ware een slag op de vloer.
Ronde de jambe
Is het Franse woord voor cirkelvormige bewegingen van het been. Deze omschrijving zegt eigenlijk al genoeg. Het is een veel gebruikte beweging die in veel variaties gebruikt wordt door zowel de mannelijke als vrouwelijke dansers.
Grand Battement
Dit is vrij vertaald het Franse woord voor "groot geklop". Bij deze dansbeweging blijft het standbeen staan. Het werkbeen wordt in de lucht geworpen vanuit de heup. Het werkbeen kan vervolgens zowel in voorwaardse, achterwaardse of zijwaardse positie worden gestrekt.
Pirouettes
Is het Franse woord voor draaien. De Balletdanser draait het ene been terwijl de andere van de grond is, in een driehoek positie genaamd de passé. Een pirouette kan "en dedans". Dit betekent dat de balletdanser zijn of haar achterste been naar voren drukt en naar binnen draait richting het standbeen. Het kan ook "en dehors". Dit omschrijft de manier hoe een beweging zou moeten gaan en aan de andere oefeningen wordt toegevoegd. Een pirouette "en dehors" betekent dat de danser naar buiten draait met het standbeen.
Pique turns
Is het Franse woord voor "de draai ingaan". Het is een veelgebruikte oefening uitgevoerd door met name de vrouwelijke ballet dansers. De danser stapt uit met één voet en maakt vervolgens een volledige draai met opstaande tenen. Terwijl de voet van het andere been vervolgens met de tenen recht tegen de binnenkant van de knie gebracht wordt.
Deboullees
Dit is het Franse woord "rollen als een bal". Het is een oefening waarbij de danser, meestal in een rechte baan, halve draaien stapt en al draaiend kan verplaatsen.
Grand jete
Is het Franse woord voor "de grote worp". De balletdanser gooit één been in de lucht en zet met het andere been af van de vloer. Springt in de lucht, om vervolgens op het been dat als eerste in de lucht gegooid was te landen.
Élevé
Komt van het Franse woord "omhoog brengen". In het klassiek ballet betekent dit dat de ballet danser zijn voeten omhoog brengt op de bal van de voet of op de top van de tenen. Vanaf de vlakke voet, maar niet vanuit een plié of demi-plié. De danser gaat met een kaasrecht been direct rechtop staan.
Rélevé
Komt van het Franse woord "omhoog brengen". Ook bij een Rélevé brengt de balletdanser zijn voeten omhoog. Dat gebeurd op de bal van de voet of zelfs op de toppen van de tenen vanaf de vlakke voet vanuit een plié of demi-plié.
Developpé
Is het Franse woord voor "ontwikkeling". Het is een veel gebruikte beweging. De balletdanser brengt het werkbeen omhoog tot aan de knie. Brengt vervolgens het werkbeen dan open naar buiten. Het standbeen is heel recht en de beweging hoort heel vloeiend te verlopen.
Wat is het verschil tussen jazz ballet en klassiek ballet?
Bij onze dansschool in Papendrecht is er de mogelijkheid om danslessen te volgen voor zowel klassiek ballet als jazz ballet. Maar wat zijn nou echt de grote verschillen tussen deze twee typen ballet? Allereerst is het jazz ballet geïnspireerd op het klassieke ballet. Jazz ballet vereist dezelfde kracht, controle en flexibiliteit. Het is echter laagdrempeliger, vrijer en makkelijker op te pikken dan de traditionelere balletvormen. Ballet voor de gewone mensen dus ;). Bij klassiek ballet is alles net wat strakker. De uitvoering is met puntige tenen en sterke krachtige lichaamslijnen. BijJazz ballet is er meer flexibiliteit met de tenen en knieën toegestaan in de choreografie.
Hoe ziet jazz of klassiek ballet les er bij 2Move Dansschool te Papendrecht uit?
Bij onze dansschool geven wij balletles aan verschillende groepen. Een "ballet voor kinderen" dansles en een "klassiek ballet voor volwassen beginners" dansles. En alles er tussen in eigenlijk. Nogmaals niets om een drempel bij te voelen, ook ballet is voor gewone mensen een leuke ervaring!
Klassiek Ballet lessen voor middelbare scholieren en volwassenen beginners
De balletlessen zijn niet opgebouwd met de gebruikelijke zeven á acht technieken. Wij werken met drie barre samengestelde oefeningen . In die drie oefeningen wordt alles meegenomen echter. Pliés, tendu's, dégagé's, frappé', ronde jambe's, grand battements en andere balletbewegingen die op dat moment van toepassing zijn. Zo blijft het fris en leuk.
In het middengedeelte wordt de dansles vervolgd door een meer dansant onderdeel met bijvoorbeeld pirouettes, piqué turns en deboulés. Gevolgd door kleine sprongetjes, een verplaatsing met grote sprongen, zoals een grand jeté en met spitzen oefeningen aan de barre, zowel midden en diagonaal.
Onze danslessen hebben veel techniek met veel dansante elementen. Deze balans is bewust zo gekozen om het uitdagend, maar ook leuk te houden. De barre is wat korter gemaakt. Het midden en diagoniaal juist wat langer. De basis begint bij de lichaamshouding. Vandaar uit begint iedere volgende beweging.
Klassiek ballet kids
Ook bij de Klassieke balletlessen voor kinderen starten wij met 3 barre oefeningen. Net zoals bij de ballet voor volwassenen en tieners overigens. Echter deze zijn wel wat eenvoudiger dan bij oudere groepen. Ze leren hier de basis van het klassieke ballet. Lichaamshouding, Ronde Jambe, Developpé, Grand Battements en nog vele andere disciplines. Dit alles wordt tot slot afgesloten met een stretch.
Daarna gaan we naar het midden waar we alles wat we hebben geoefend aan de barre toepassen zonder barre. Wij doen dit meer in de vorm van een balletdans met een vrijere verplaatsing. Daarna doen we kleine sprongen in verschillende voet posities en leren we technische sprongen. Op de diagonaal en cross-over oefenen we vervolgens de grote sprongen en pirouetten. Het gaat hier ook om de gestroomlijnde verplaatsing.
De muziek die we voor deze balletlessen gebruiken is Klassieke muziek in een modern jasje, zoals Nate Fifield. Soms gebruiken wij ook hiphop muziek, maar dan in een klassieke versie. Ook pop muziek, moderne eigentijdse muziek en andere muziek die de kinderen herkennen.
Kleuterballet / Pre-Ballet in de leeftijd 4 a 5 jaar.
Het pre ballet voor kleintjes is vooral gericht om op een spelende wijze klassiek ballet te leren. Ook wel Pre-Ballet genaamd. Er worden oefeningen gemaakt op basis van een verhaaltje of thema. Denk aan thema's zoals prinsessen, disney, dieren en seizoenen.
De dansles is opgebouwd uit verschillende onderdelen. Allereerst een opwarming. Vervolgens een middengedeelte met techniek oefeningen (Plié's, tendu's, tenen strekken, elevé's en pirouettes) in de vorm van verhaaltjes. Daarna volgt de diagonaal waar ze elfensprongen (tempsleve) leren en over een grote krokodil springen (grand jeté). Wij dansen op Disney muziek, muziek uit kinderfilms, klassiek ballet filmpjes, dansspetters, kinderen voor kinderen en pianomuziek die herkenbaar is voor peuters en kleuters in de leeftijd 4 a 5 jaar.
We sluiten af met een verhaaltje waar bijna altijd een toverfee in voorkomt. De peuters dansen en spelen het verhaaltje na. Het gaat er vooral om dat de kleintjes op een spelende wijze ballet leren. Fantasie en plezier staan daarbij voorop.
Tot slot, de ballet danslessen zijn voor kinderen en volwassen. En ook voor beginners. Met name uit de omgeving Papendrecht, Alblasserdam, Dordrecht, Zwijndrecht, Sliedrecht, Oud-Alblas, Nieuw-Lekkerland en Hendrik Ido Ambacht. Voor de klassieke ballet dansles tijden bekijk onze dansrooster. Voor meer info over de les specifiek ga naar de klassieke ballet dansles pagina.
Welke kleding wordt er gedragen bij ballet?
Bij de middelbare scholieren en volwassenen dragen we balletschoenen tijdens de les. Voor het spitzengedeelte uiteraard spitzen. Alle ballet materialen kunnen worden aangekocht bij Anja van Away Fashion. Zij staat een paar keer per jaar bij ons in de dansschool in Papendrecht.
Bij het ballet voor de kinderen in de leeftijd t/m 8 jaar dragen ze een roze balletpakje, een roze panty en roze balletschoenen.
En bij het ballet voor de kinderen in de leeftijd 9 t/m 11 jaar dragen ze een zwart balletpakje met zwarte balletschoenen.
Tot slot bij het kleuter / peuterballet dragen de kinderen roze balletpakjes en roze balletschoentjes. Sommige kleuters / peuters dragen prinsessenjurkjes.
Comments